Kαι ποια νύφη δεν είναι χαρούμενη τη μέρα του γάμου της; Δεν ξέρω. Δε νομίζω, γενικά, ότι γεύομαι τα συναισθήματα πολύ φυσιολογικά, ότι τα καταλαβαίνω όπως έρχονται. Πολύ συχνά χρειάζεται να κοιτάξω τον κόσμο γύρω μου για να μπορέσω να αποκρυπτογραφήσω· α, τώρα πρέπει να είσαι χαρούμενη. Α, τώρα είναι λογικό να βάλεις τα κλάματα. Μπορώ να παζαρέψω τα πάντα. Τη μέρα του γάμου μου δεν την παζαρεύω όμως. Ήμουν πολύ χαρούμενη τη μέρα του γάμου μου.
Ήμασταν στην Εύβοια. Δεν είχαμε κάποια σχέση με την Εύβοια. Απλά κάπως, με ένα μαγικό τρόπο, όπως συμβαίνουν συχνά αυτά, πάθαμε έναν μικρό έρωτα με ένα μαγικό, μικρό, εξωπραγματικό μέρος που βρίσκεται στη Βόρειο Εύβοια, κοντά στο Μαντούδι, στην Κήρινθο. Η βίλα Αβέρωφ. Από τη μέρα που είδα την πρώτη φορά τη βίλα Αβέρωφ ξέρω πώς να επιστρέφω σ’αυτήν όταν κάποια, ή όλα, τα πράγματα πάνε στραβά.
Πολλά πράγματα μπορεί να πάνε στραβά όταν παντρεύεσαι. Στις ρομαντικές κομεντί συνήθως πηγαίνουν όλα στραβά. Στην πραγματική ζωή, υπάρχουν κάποιες σταθερές. Ξέρω γω, θα μπορούσε να είναι η αγάπη που νιώθεις γι’αυτόν που παντρεύεσαι· αγάπη, που μετά από 8 χρόνια γάμου μπορώ να μαρτυρήσω ότι ευτυχώς έχει εξαπλωθεί και γίνει κάτι άλλο, κάτι μεγαλύτερο και σπουδαιότερο από ό,τι μπορεί στα 29 σου να φαντάζεσαι. Στην πραγματική ζωή δε θα εμφανιστεί κάποιος παλιός σου γκόμενος να προσπαθήσει να σε κλέψει (αν και, τρου στόρι, ο δικός μου είχε εμφανιστεί εντελώς τυχαία στο μπάτσελορ μου, μεταμορφώνοντάς το για μερικά εξοντωτικά λεπτά, σε δράμα εποχής, μέχρι η αδελφή μου να του δείξει, με τον πάντα ευγενικό τρόπο της, την έξοδο). Εμείς, για παράδειγμα, δεν είχαμε νερό. Περίπου 2 ώρες πριν ξεκινήσει το μυστήριο που δεν ήταν και τόσο μυστήριο μια που δεν είχε κάποια επίσημη τελετή, η πίεση του νερού έπεσε τελείως και ο μέλλων σύζυγός μου αναγκάστηκε να πλυθεί και να ξυριστεί με παγωμένα μπουκάλια Ιόλη. Σε άλλα απρόοπτα, μια ξαφνική καταιγίδα, την προπαραμονή του γάμου είχε καταστρέψει το μισό κήπο, αυτόν τον κήπο με την εξωπραγματική βλάστηση. Αν έπρεπε να εξηγήσω στο αγέννητο παιδί μου τι είναι ένας πνεύμονας, θα του έδειχνα τον κήπο της βίλας Αβέρωφ.
Μια ξαφνική καταιγίδα. Ήταν 18 Ιουλίου και ένα τμήμα της βορείου Εύβοιας, έκανε τα δικά του. Δεν έβρεξε μόνο στις 18. Έβρεξε και στις 21, μια βροχή με τέτοια ορμή που ξύπνησα με ουρλιαχτά· όλα τα σκυλιά είχαν τρελαθεί και αλυχτούσαν μέσα στα μαύρα μεσάνυχτα· ένιωθα ότι θα πνιγώ μέσα στα μπουμπουνητά.
Μακάρι να έβρεχε στην Εύβοια μία από τις τελευταίες 7 μέρες που καίει η φωτιά. Μακάρι να μας λυπόταν ό,τι υπάρχει εκεί πάνω και να μας έστελνε λίγη δροσιά. Δεν έχω σχέση με την Εύβοια. Δεν έχω σπίτι στην Εύβοια. Αν εξαιρέσεις το καλοκαίρι του γάμου μου, έχω να περάσω διακοπές στην Εύβοια από το 1995. Όταν, βέβαια, μίλησα για το χαρούμενο μέρος μου που έγινε η βίλα Αβέρωφ, μίλησα στο πρώτο πληθυντικό. Δεν αναφερόμουν στον σύντροφό μου· αν και νομίζω πως κι εκείνος συγκινείται βαθιά από το μέρος. Αλλά βασικά αναφερόμουν στο άλλο εμείς, στο δεύτερο εμείς, όταν υπάρχει ένα τέτοιο.
Δεν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που να με συγκινούν τόσο όσο η αδελφή μου. Μάλλον δεν υπάρχει κανένας άλλος. Είχε και πέντε χρόνια να προετοιμαστεί ώστε να με αγαπάει όσο τον εαυτό της, και όταν εμφανίστηκα μάλλον γίναμε κάτι που πριν ήταν ατελές. Γίναμε κάτι ολοκληρωμένο κι επειδή είμαστε πάντα μαζί δεν ξέρουμε και πώς είναι να μην είμαστε το όλον.
Η αδελφή μου λοιπόν αγαπάει πιο πολύ από μένα την Κήρινθο και τη βίλα Αβέρωφ. Δεν ξέρουμε ακριβώς από πού προκύπτει αυτό. Η Λιάνα, βέβαια, δεν έχει το δικό μου βλαμμένο μετρητή συναισθημάτων. Δεν χρειάζεται να ελέγξει τη θερμοκρασία αυτών που νιώθει για να καταλάβει αν είναι χαρά, θλίψη, οργή ή αδιαφορία. Όταν είδε την Κήρινθο για πρώτη φορά, ήμασταν μαζί, ήταν χειμώνας, και προετοιμάζαμε μια γιορτή. Η Κήρινθος έμοιαζε ένα ιδανικό μέρος για να κάνεις αυτήν την γιορτή. Προφανώς· προφανώς και η Κήρινθος και ο φανταστικός της κήπος μας έφερε μνήμες της παιδικής μας ηλικίας και όλα αυτά, που, μεγαλώνοντας και όχι μόνο λόγω αυτού, χάθηκαν. Επειδή αλλιώς συναρμολογούμε τα συναισθήματά μας, πάντως, ζήσαμε κάπως διαφορετικά την Κήρινθο. Ας είμαστε δυο αλληλοσυμπληρωνόμενα μισά. Είναι καλύτερα έτσι.
Δεν υποβιβάζω την ανθρώπινη ζωή. Κανείς δε θέλει ένα δεύτερο Μάτι. Αλλά δεν είναι μόνο αυτός ο δείκτης. Θέλω να πω, ποιο το νόημα και της ζωής μας, αν πια δεν έχουμε πνευμόνια, αν δεν έχουμε ζώα, αν η φύση γύρω μας γίνει στάχτη, και το βιος μας εξαπλωθεί ως δηλητηριώδη σωματίδια στην ατμόσφαιρα;
Η Κήρινθος, η αγαπημένη μας Κήρινθος, η Κήρινθος της αδελφής μου, πήγε να χαθεί χτες, ενώ κάναμε ότι χαζολογούσαμε σε μια παραλία της Ρόδου με δεκάδες ξένους τουρίστες που βρίσκονται τόσο μακριά από την κάπνα ώστε να μην καταλαβαίνουν ότι κάθε στιγμή και κάτι νέο χάνεται, κάτι που ήταν πιο παλιό από εμάς όμως, και που κανονικά, αν δεν υπήρχαμε εμείς, θα έπρεπε να ζήσει πολύ παραπάνω από εμάς. Την είδα να πλαντάζει στο κλάμα, ενώ κάποιος χωριανός της Κηρίνθου έγραφε πως οι φλόγες κυκλώνουν το χωριό. Και σκεφτόμουν· κάπως έτσι πρέπει να νιώθει κανείς όταν του κλέβουν τις αναμνήσεις. Τίποτα δε μας ανήκει, σκεφτόμουν. Όλα είναι ασταθή όταν μπαίνει το ανθρώπινο χέρι.
Από θαύμα γλίτωσε η Κήρινθος προσωρινά, τουλάχιστον, ή έτσι θέλουμε να λέμε. Σε ένα βαθμό ισχύει. Αλλά επίσης η Κήρινθος γλίτωσε γιατί 50 χωριανοί αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, όπως οι αρχές πρόσταξαν, αφήνοντας την Εύβοια να καίγεται ατέρμονα για 5 συνεχείς μέρες, χωρίς καμία βοήθεια.
Δεν είμαι πολιτικός ούτε γεωπόνος. Τον περισσότερο καιρό είμαι δημοσιογράφος, αλλά κι απ’αυτό κάπως διατηρώ μια απόσταση. Δε θέλω να κάνω την έξυπνη. Αλλά με πιάνει καημός γιατί σκέφτομαι όλους αυτούς τους πατριδόκαυλους που υποστηρίζουν ότι θα έδιναν τη ζωή τους για την πατρίδα, αν την απειλούσε κάποιος, επειδή η απειλή έρχεται πάντα απ’έξω, αλλά σήμερα δεν έκαναν τίποτα. Πώς γίνεται να θεωρείς ότι είσαι ανώτερος όλων, ότι σαν την Ελλάδα δεν υπάρχει, και να μη συνδράμεις στο να θεσμοθετηθούν οι προϋποθέσεις για ένα πιο βιώσιμο μέλλον; Θα σου πω εγώ. Γιατί στη θεωρία όλοι αγαπάμε την Ελλάδα. Αλλά δεν υπάρχει μια κυβέρνηση που να έχει επενδύσει σε δασοπυροσβέστες. Που να έχει προνοήσει κάτι που είναι του Ηλίου φαεινότερο. Ότι θα γίνουν πυρκαγιές. Και φέτος, και κάθε χρόνο περισσότερο.
Τελοσπάντων. Εγώ, κατά βάθος, απλά δε θέλω να βλέπω την αδελφή μου σε απόγνωση. Για τους λόγους που νομίζω ότι έκανα σαφείς νωρίτερα όταν μίλησα περί αλληλοσυμπλήρωσης και τα ρέστα. Επίσης συνέβη και το άλλο. Με την αδελφή μου είμαστε τώρα στο 2021 σε μια φάση που δεν αναζητούμε καθόλου το δράμα. Θέλω να πω, αν παρακολουθούσε κανείς την οικογενειακή μας ιστορία, θα μας έδινε κάποιο μετάλλιο για το πως γίναμε συνετοί πολίτες και όχι ψυχοπαθείς. Αλλά αυτά περάσανε. Δια παντός. Μπορούμε να κοιτάξουμε τον καθρέφτη και να πούμε με ειλικρίνεια ότι είμαστε υγιείς.
Αυτή η έννοια της υγείας μου έχει έρθει πολύ τις τελευταίες μέρες, γιατί μου συνέβη ένα περιστατικό που κάπως με ταρακούνησε, το οποίο δεν έχει τόσο νόημα να αναπαράγω, ειδικά τέτοιες στιγμές που όλοι δοκιμαζόμαστε. Αλλά με έκανε να καταλάβω ότι δεν μπορώ να προσκαλέσω πλέον το δράμα στη ζωή μου. Είχα, ας πούμε, μια φίλη που έπαιζε με τη φωτιά κάθε βράδυ και παραλίγο να βάλει φωτιά και στη δική μου γούνα. Νομίζω, μετά από τον κορονοϊό και τις φωτιές και ό,τι έρχεται· γιατί έρχεται, δεν έχω πια απόθεμα για τεχνητά δράματα. Δε θέλω πλέον να μη λέμε τι μας βασανίζει και μετά να κάνουμε μούτρα. Δεν ανέχομαι να μην αγκαλιαζόμαστε. Δεν έχω χώρο για σκηνές και μη λεγμένα και μυστικά.
Θέλω διαφάνεια και αγάπη και κατανόηση. Άπλα και γλυκύτητα και αν χρειαστεί φωνές που μετά γίνονται δάκρυα και μετά χαρά και γέλια. Θέλω έναν κόσμο που να επιτρέπει τη διαφορετικότητα αλλά να προσκαλεί την θετικότητα. Θέλω να καταλάβουμε όλοι ότι δεν έχει άλλη ζωή, μία είναι. Ας τη ζήσουμε.
Εδώ και τέσσερις μήνες, κάτι μεγαλώνει μέσα μου. Κάθε μέρα το χαϊδεύω και ο σύντροφός μου του μιλάει. Δε θέλω να του πει άλλα στενάχωρα πράγματα πια. Θέλω κάτι καλύτερο γι’αυτό, για την αδελφή μου, για τον σύντροφό μου και για όλους μας, γιατί διατηρώ ακόμη μια μικρή, κρυφή ελπίδα, ότι η ζωή μας αξίζει. Βέβαια, και αυτό είναι ένα κομβικό βέβαια, πρέπει να την κερδίσουμε. Δε θα είναι εύκολη η συνέχεια, το ξέρουμε όλοι. Νομίζω ακόμη και αυτό που βρίσκεται στην κοιλιά μου το ξέρει. Αλλά επειδή κανείς δε θα παλέψει για μας, για να συνεχίσουμε να ζούμε και να αγαπάμε και να μοιραζόμαστε, πρέπει να αρχίσουμε να μαχόμαστε. Δεν επιτρέπω σε κανέναν να μου πει ότι δεν υπάρχουν τρόποι.
Αν έφτασες εδώ κατά λάθος, αυτό είναι το newsletter μου, Don’t tell me how it ends. Aν θες να διαβάζεις κάθε Κυριακή πρωί ένα προσωπικό essay με πολλά ερωτηματικά και ελάχιστες απαντήσεις, I’m your girl. Welcome to my messy world. 👇